Drupal 8, Drupal’in bugüne kadar yaptığı en büyük ve en radikal güncellemedir. Drupal 8 ile beraber, önceki sürümlere nazaran, içerik oluşturmak artık çok daha kolay. API öncelikli yapısı sayesinde büyük ve karmaşık sistemlerle entegrasyon için harika bir ortam sunuyor. Eski sürümlerdeki gelişime açık noktaları tespit ederek bunlara dönük büyük adımlar atan Drupal Topluluğu, en önemli eleştirilerinden olan “zor kullanım” konusunu odağına alıp Drupal 8’de önemli değişiklikler yaptı.
Drupal 7’nin Desteği Bitiyor, Drupal 8 sizi bekliyor!
Yazılım canlı bir varlıktır. Doğar, gelişir ve hayatı sona erer. Bu hayat çemberi yazılımın versiyonları için de geçerlidir. Yazılımın yeni versiyonunun çıkması genelde, güvenlik, performans, kullanıcı dostu olma, tasarım gibi pek çok konuda yeni özellikleri de beraberinde getirir.
Drupal özelinde ise stratejik hemen her aşama yıllar öncesinden topluluk genelinde, DrupalCon etkinliklerinde tartışılır ve buna göre izlenecek yollar belirlenir. Her versiyonda odaklanılacak işler belirlenir. Tüm stratejik hat drupal.org’da yayınlanır. Bu hatta göre eski versiyonun desteğinin son bulacağı en az 3 yıl öncesinden duyurulur ve tüm kullanıcıların buna hazırlıklı olması sağlanır.
Bu akış içerisinde, Drupal 7, ilk sürüm tarihi olan Ocak 2011 den itibaren 10 yılı aşkın bir süre sonra hayatının sonuna yaklaşmakta (End of Life - EOL). Kasım 2021’den sonra Drupal 7, Drupal Topluluğu tarafından desteklenmeyecek. Peki bu durum Drupal 7 kullanıcıları için ne anlama geliyor? Drupal 7 kullanıcılarının seçenekleri neler?
-
Yazılımı kendi haline bırakmak
Süreç takip edilmediğinde veya bakım, onarım, güncelleme, yedekleme gibi yazılımın hayatta kalması için olmazsa olmaz hizmetler önemsenmediğinde kendiliğinden olan seçenek bu. En kolayı ve en maliyetsizi hiç bir şey yapmayıp kendi haline bırak mı dersiniz? Aksine en kötü ve maliyetli seçenek bu olsa gerek. Bu seçenek yazılımınızın hacklenmesini beklemekle eş anlamlı. Drupal’in kalabalık ve nitelikli güvenlik ekibi, kuruluşundan itibaren yeni versiyonların güvenlik açıklarına odaklanıyor, eski versiyona destek bir müddet devam ediyor ve sonrasında son buluyor. Topluluk desteği kalmadığı için eski versiyona sahip yazılımınız veri ve sistem güvenliği riskleri ile karşı karşıya kalıyor. Sakın “Neden birisi özel olarak benim siteme saldırsın?” demeyin. Eski teknoloji kullanan tüm yazılımlara toplu olarak saldıran otomatik botlar ile sizin ve sizin gibi milyonlarca sitenin altyapısı ele geçiriliyor, çökertiliyor. Sonuç: Veri kaybı, zaman kaybı ve çok daha büyük maliyet.
-
Başka bir CMS’e geçmek
Drupal’den vazgeçip başka bir CMS’e geçmek bir seçenek olsa da, bu tercihin çok mantıklı bir çözüm olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Gartner raporuna göre 250 bin dolar ve üzeri kurumsal çözümlerde Drupal’in amiral gemisi olan Acquia son 6 yıldır ilk üçte bulunuyor. Dünyanın en büyük açık kaynak topluluklarından biri olan, her versiyonunda en yeni teknolojileri bünyesine katan ve içerik yönetim sistemlerinin Ferrarisi olan bir CMS’ten vazgeçip farklı bir CMS denemek muhtemelen sizi büyük bir hayal kırıklığına uğratacak. Kanımızca, “Attan inip eşeğe binmek” atasözünün bundan daha yerinden kullanılacağı bir başka teknolojik alan zor bulunur. Bu durumda, Drupal’in eski versiyonu olan Drupal 7’nin konforunu bile muhtemelen yeni içerik yönetim sisteminizde bulamayacaksınız ve geri dönmesi yine maliyetli olacak.
-
Özel bir firmadan “uzun süreli destek - long term support” almak
Bir yazılımın hayatının sonunun gelmesi - End of Life (EOL) - durumunda kullanıcı yine de eski sürümde kalmak isterse özel bir firmadan güvenlik destek hizmeti de alabilir. Örneğin Drupal için uzun süreli destek veren en bilinen firma olan myDropWizard güvenlik konusunda çok deneyimli bir ekibe sahip. Ancak çok özel bir hizmet olan bu hizmetin tahmin edeceğiniz gibi maliyetleri standart güvenlik destek maliyetlerinin çok üzerinde. Örneğin 2016 Şubatı'nda topluluk desteği son bulan Drupal 6 için standart destek paketi maliyeti aylık 625 USD, kurumsal paketi ise aylık 1250 USD.
-
Drupal 7’den Drupal 8’e yükseltmek
“Neden Drupal 8?” yazımızda detayları ile bahsettiğimiz gibi Drupal 8 sürümünün getirdiği en büyük değişimlerinden olan Drupal 9 ve sonrasına geçişinin kolaylığı, Drupal 7 kullanıcıları için en mantıklı seçeneğin Drupal 8’ e geçmek olduğunu gösteriyor. Binbiriz olarak Drupal 7 kullanıcılarına önerdiğimiz bu seçeneğin, bizzat Drupal Topluluğu tarafından da önerildiğini söylemekte fayda var. Bir majör versiyon değişikliği olan Drupal 8’den Drupal 9’a geçmenin artık Drupal 8.1’den Drupal 8.2’ye geçişte olduğu gibi bir minor versiyon değişikliği gibi kolay olması sebebiyle Drupal 9’un yayınlanmasını beklemek çok da anlamlı görünmüyor. Ayrıca Drupal 8’e hemen geçerek birçok yeni özelliği bir an önce kullanabilmiş oluyorsunuz.
Sonuç Olarak; Drupal 6 kullanıyorsanız acilen Drupal 8’e versiyon yükseltme çalışmasını başlatmanızı, Drupal 7 kullanıyorsanız, bu geçiş geçiş sürecini planlamanızı öneriyoruz.. Projenizle ilgili Binbiriz ile iletişime geçebilirsiniz.
Kaynakça: